Sekretarz – Anna Ryjak

Opiekun roku – Tomasz Żukowski

Zajęcia prowadzą osoby mające znaczący dorobek twórczy w dziedzinie poezji, prozy, eseju, krytyki literackiej i form dziennikarskich. W trakcie warsztatów uczestnicy mogą przedstawiać własne próby pisarskie.

Prowadzi Justyna Czechowska

Zajęcia mają wdrażać w praktyki kreatywnego pisania. Prowadzone będą metodą komunikacyjną. Wykładowca jedynie nadaje ton dyskusji, która potem toczy się między studentami oraz między studentami a ich tekstami. Przyjrzymy się, jak tworzy się tło opowieści i jak należy zrobić plan tekstu. Spróbujemy stworzyć różne charaktery, nadać im wiarygodność i rozpoczniemy z nimi dialog. Weźmiemy na warsztat znane i lubiane teksty i zobaczymy, co dzieje się, kiedy wymienimy w nich czasowniki i rzeczowniki. Wysilimy wszystkie nasze zmysły, by również między spotkaniami stać się podglądaczami i „podsłuchiwaczami” otaczającej nas rzeczywistości. Bo to z niej właśnie biorą się teksty.

JUSTYNA CZECHOWSKA, absolwentka literaturoznawstwa i kulturoznawstwa na Uniwersytecie Sztokholmskim oraz warsztatów translatorskich w Södertörns Högskola (Uniwersytet Południowego Sztokholmu). Praca doktorska, którą przygotowuje w IBL PAN, dotyczy polskiej literatury emigracyjnej tworzonej w Szwecji i tak zwanej szwedzkiej literatury imigracyjnej. Współtwórczyni Fundacji na Rzecz Badań Literackich, tłumaczka literatury szwedzkiej i promotorka tamtejszej kultury. Związana z Res Publicą Nową i FA-artem oraz pismami literackimi w Szwecji i Norwegii.

Prowadzi Piotr Wojciechowski

Wychodzę z założenia, że uczestników nie trzeba wprowadzać w sytuację twórczego i odpowiedzialnego uczestnictwa w kulturze ani przekonywać, że pisarz musi być nie tylko człowiekiem oczytanym, wrażliwym na style i tendencje literackie, nie tylko czytelnikiem twórczym i krytycznym, ale kimś, kto ufa przemieniającej mocy słowa, poszukuje ekspresji słownej dla swojego zamiaru świata.

Studenci otrzymują stale zadania z zakresu konstruowania tekstu prozatorskiego i poprawiania go przez wzmacnianie według potrzeby – „wątku narracji”, „wątku spektaklu”, „wątku eseju”. Staram się z nimi szukać bogactw i smaków języka w obszarze starszych i nowszych doświadczeń literackich i odmian współczesnej polszczyzny mówionej. Próbujemy wspólnie przenoszenia tekstu ze stylistyki realistycznej w groteskową, oniryczną, patetyczną itd.

Próbuję przekonać, że ma sens istnienie prawideł pisania, schematów, stylistycznych chwytów – ale one nie są „prawami prozy” – bo często czujemy konieczność złamania pewnych prawideł i schematów. Czytelnik jest ostateczną instancją, a rynek literacki nieubłaganą rzeczywistością, systemem odniesienia.

Próbuję przekonać moich studentów, że artysta często samotny w swojej wizji, nigdy nie może czuć się uwolniony od współodpowiedzialności za swoją wspólnotę, za świat i czas, w jakim żyje.

PIOTR WOJCIECHOWSKI, ur. 1938 r., prozaik, scenarzysta i reżyser filmowy, dramaturg, autor książek dla dzieci, taternik, grotołaz i narciarz. Absolwent geologii Uniwersytetu Wrocławskiego, dziennikarstwa UW oraz reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej i Filmowej w Łodzi. Autor wielu powieści m.in.: „Kamienne pszczoły”, „Czaszka w czaszce”, „Wysokie pokoje”, „Harpunnik otchłani”, „Szkoła wdzięku i przetrwania”, „Próba listopada”, „Doczekaj nowiu”, także zbiorów opowiadań i zbiorów esejów: „Czy się opłaca mieć duszę?” i „Café Nawarra”, „Serce do gry”. Stały współpracownik „Wyspy”, „Tanwi”, także „Tygodnika Powszechnego” i „Kina”.

Profesor Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, TV i Teatralnej w Łodzi, wykładowca Laboratorium Reportażu na Wydziale Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. Przez kilka kadencji członek Rady Etyki Mediów i Rady Języka Polskiego.

Był prezesem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich w latach 2002-2005. Społeczny promotor „Szlaku Kresów Ocalonych” – ścieżki rowerowej wzdłuż Ściany Wschodniej.

Prowadzi Magdalena Wleklik

Celem warsztatów jest napisanie scenariusza filmu krótkometrażowego, który ma szansę realizacji. Zaczniemy od poszukiwania inspiracji do twórczego pisania. Po wstępnej selekcji pomysłów, zajmiemy się ich rozwojem. Znajdziemy interesującego protagonistę, wyróżnimy wątki, a następnie popracujemy nad strukturą scenariusza fabularnego, dokumentalnego lub animowanego. Zajmiemy się techniką budowania scen, potem sekwencji, aby ostatecznie stworzyć solidną konstrukcję dramaturgiczną.

Praca scenarzysty to połączenie rzemiosła ze sztuką, dlatego zastanowimy się nad artystycznymi walorami poszczególnych projektów oraz kontekstem wypowiedzi filmowej. Każdy będzie miał szansę na wypracowanie swojego indywidualnego języka wizualnego. W międzyczasie będziemy rozmawiać o dziełach najważniejszych scenarzystów w historii kina. Poznamy możliwości adaptacji literatury, sytuacji na rynku oraz praktyczne rady na temat pisania różnego typu scenariuszy.

MAGDALENA WLEKLIK, absolwentka PWSFTviT w Łodzi. Scenarzysta, dramaturg, pisarz i reżyser. Autorka scenariuszy filmowych i telewizyjnych (m.in. Plebania, BrzydUla, Anna Maria Wesołowska, Malanowski & partnerzy), Teatru Telewizji, słuchowisk radiowych. Autorka powieści (Szykuj się do odlotu) i opowiadań. Reżyser Teatru Polskiego Radia i filmów krótkometrażowych. Członek Stowarzyszenia Filmowców Polskich.

Prowadzi Maciej Cisło

Warsztat z zakresu „Lektur nadobowiązkowych” nawiązuje swym tytułem do recenzjo-felietonów Wisławy Szymborskiej, publikowanych przez nią w „Życiu Literackim”, „Odrze” i „Gazecie Wyborczej”. Noblistka rzadko omawiała książki ściśle literackie, lubiła natomiast eksponować swe szerokie zainteresowania wiedzo- i ogólnie świato-znawcze. Bez znajomości świata w jego tysiącznych przejawach trudno być dobrym artystą słowa. Nasz warsztat „Lektur nadobowiązkowych” stanowi pokaz efektywnego korzystania zarówno z tradycyjnych tekstów papierowych, jak też elektronicznych, z niezmiernych zasobów informacji internetowej i więcej, z metaforycznie ujętej „księgi świata”. Czym różni się postawa zwykłego widza od „czytelnika” rzeczywistości, którym powinien być każdy literat? O takich m.in. szczegółach porozmawiamy podczas omawianego tu warsztatu.

MACIEJ CISŁO, ur. 1947. Debiutował jako poeta w 1975 w miesięczniku „Nowy Wyraz”. W czasie stanu wojennego – internowany. Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i PEN-Clubu. Laureat Nagrody im. Barbary Sadowskiej za całokształt twórczości. Wielokrotny stypendysta Funduszu Promocji Twórczości przy Ministerstwie Kultury. Uczestnik konferencji literackich i festiwali międzynarodowych. Członek jury w konkursach, recenzent, współpracownik radiowej Dwójki (miał tam m.in. stałą audycję poświęconą „liternetowi” pn. „Poeci w Sieci”.) Lektor i redaktor w wydawnictwie książkowym Nowy Świat. Prywatnie – mąż poetki i powieściopisarki Anny Janko.

Wydał następujące tomy wierszy: Plastikowe języki, Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1979; Okoliczniki są sprzyjające, Czytelnik, Warszawa 1982; Z domu normalnych, NOW-a, Warszawa 1985; Stan po, Czytelnik, 1986; Było jutro, będzie wczoraj, Przedświt, Warszawa 1993; Bezczas i niemiejsce, Zielona Sowa, Kraków 2003, Kochaina, wiersze używane i nowe, Nowy Świat, Warszawa 2006. Jego utwory ukazywały się też w antologiach za granicą (np. w dwujęzycznej Das Unsichtbare lieben – Kochać to, co niewidzialne, Kirsten Gutke Verlag, Kolonia 1998).

W 1994 roku, nakładem ostrołęckiej Pracowni wyszło Razem osobno, prozo-poetycka książka sylwiczna. Następny tom Razem osobno, z podtytułem Wieloksiążka, opublikowało warszawskie Trio w roku 1997. Ciąg dalszy tej serii, tym razem pn. Błędnik, ma się ukazać jesienią 2012 (pod patronatem szczecińskiej „Formy”).

Maciej Cisło jest też autorem wyborów poezji (Horacego, Kochanowskiego, Norwida), wydanych przez Prószyńskiego i Spółkę, oraz antologii wierszy dla dzieci (Wśród serdecznych przyjaciół).

Prowadzi Marcin Orliński

Podczas zajęć poruszone zostaną podstawowe zagadnienia związane z interpretacją i oceną tekstów literackich. Uczestniczki i uczestnicy kursu będą mogli zapoznać się z najnowszymi trendami krytycznymi, poznać tajniki rzemiosła, a także dowiedzieć się, jak powinna wyglądać dobra recenzja czy esej. Pokrótce zarysowane zostanie również współczesne życie literackie, a w szczególności sposoby istnienia tekstu poetyckiego i krytycznego w literackim obiegu.

MARCIN ORLIŃSKI, poeta, krytyk literacki, publicysta. Doktorant w Instytucie Badań Literackich PAN. Absolwent filozofii na Uniwersytecie Warszawskim. Redaktor „Zeszytów Poetyckich”. Wydał trzy tomy wierszy oraz książkę krytycznoliteracką Płynne przejścia. Szkice o współczesnej poezji polskiej (Mikołów 2011). Laureat wielu ogólnopolskich nagród literackich. Stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie literatury.

Prowadzi Marek Bieńczyk

Celem zajęć jest połączenie umiejętności nabytych podczas warsztatów prozatorskich, dziennikarskich i poetyckich, to znaczy synteza świadomej konstrukcji ze swobodą stylu. Pierwsze spotkania poświęcone będą wspólnemu projektowaniu esejów na zadany temat i pisaniu kluczowych fragmentów. Druga część cyklu poświęcona zostanie analizie i szlifowaniu esejów napisanych przez uczestników.

MAREK BIEŃCZYK, prozaik, eseista, tłumacz Kundery i Ciorana, historyk literatury w Instytucie Badań Literackich PAN, współpracownik kwartalnika "L'atelier du roman" (Francja). Studiował romanistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Jest członkiem International Federation of Wine and Spirits and Writers (F.I.J.E.V.).

Prowadzi Anna Nasiłowska

Biografia – spektrum gatunku obejmuje dużą rozmaitość form: od powieści niefikcjonalnej do prac naukowych. Jak pisać biografie? Jak szukać materiałów? Co wolno ujawnić? Czy istnieją tematy tabu? – o tym rozmawiać będziemy na spotkaniach. Od kilku lat biografia zaczyna być w Polsce doceniana. Czytelnicy lubią biografie, wydawcy zaczęli je zamawiać.

ANNA NASIŁOWSKA, profesor zwyczajny, pisarka, autorka biografii pary Jean- Paul Sartre i Simone de Beauvoir oraz Marii Pawlikowskiej- Jasnorzewskiej. Prozaik, opublikowała „Domino”, „Księgę początku”, „Czteroletnią filozofkę”, „Historie miłosne”. Jej powieść „Konik, szabelka” została nominowana do Nagrody Literackiej Gdyni. Sekretarz Polskiego PEN- Klubu.

Prowadzi Maciej Cisło

Warsztaty poetyckie pomyślane zostały jako życzliwy dialog z adeptami przedstawiającymi własne (oraz zadane w formie „prac domowych”) teksty pisane mową wiązaną. Osobną sprawą jest to, czy nauka sztuki wierszotwórczej potrzebna jest prozaikom, którzy zazwyczaj przeważają na kursach IBL? Ba, środki poetyckie spotykamy w całej literaturze pięknej! Wystarczy wspomnieć o figurach retorycznych (metafora, elipsa, anafora, symbole, tropy), a dalej o rytmie i rymie (choćby dalekim), bez których nie obejdzie się żadna dobra powieść, utwór sceniczny, esej czy reportaż… Miał może paradoksalną rację Norwid, gdy w „Rzeczy o wolności słowa” pisał:

MACIEJ CISŁO, ur. 1947. Debiutował jako poeta w 1975 w miesięczniku „Nowy Wyraz”. W czasie stanu wojennego – internowany. Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i PEN-Clubu. Laureat Nagrody im. Barbary Sadowskiej za całokształt twórczości. Wielokrotny stypendysta Funduszu Promocji Twórczości przy Ministerstwie Kultury. Uczestnik konferencji literackich i festiwali międzynarodowych. Członek jury w konkursach, recenzent, współpracownik radiowej Dwójki (miał tam m.in. stałą audycję poświęconą „liternetowi” pn. „Poeci w Sieci”.) Lektor i redaktor w wydawnictwie książkowym Nowy Świat. Prywatnie – mąż poetki i powieściopisarki Anny Janko.

Wydał następujące tomy wierszy: Plastikowe języki, Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1979; Okoliczniki są sprzyjające, Czytelnik, Warszawa 1982; Z domu normalnych, NOW-a, Warszawa 1985; Stan po, Czytelnik, 1986; Było jutro, będzie wczoraj, Przedświt, Warszawa 1993; Bezczas i niemiejsce, Zielona Sowa, Kraków 2003, Kochaina, wiersze używane i nowe, Nowy Świat, Warszawa 2006. Jego utwory ukazywały się też w antologiach za granicą (np. w dwujęzycznej Das Unsichtbare lieben – Kochać to, co niewidzialne, Kirsten Gutke Verlag, Kolonia 1998).

W 1994 roku, nakładem ostrołęckiej Pracowni wyszło Razem osobno, prozo-poetycka książka sylwiczna. Następny tom Razem osobno, z podtytułem Wieloksiążka, opublikowało warszawskie Trio w roku 1997. Ciąg dalszy tej serii, tym razem pn. Błędnik, ma się ukazać jesienią 2012 (pod patronatem szczecińskiej „Formy”).

Maciej Cisło jest też autorem wyborów poezji (Horacego, Kochanowskiego, Norwida), wydanych przez Prószyńskiego i Spółkę, oraz antologii wierszy dla dzieci (Wśród serdecznych przyjaciół).

Prowadzi Jakub Ekier

Kultura języka nie jest bynajmniej gorsetem. Poprawność językowa nie krępuje, ale przeciwnie – daje nowe możliwości wyrazu. Pozwala bowiem unikać tego, co w pisaniu i myśleniu tuzinkowe. Świadomość reguł, jakie rządzą dobrym stylem, pozwala zaś pewniej czuć się w języku i tym bardziej twórczo, różnorodnie go używać.

Swoje praktyczne doświadczenia ze słowem, wzbogacone o pewną dawkę teorii, chciałbym w ramach zajęć połączyć z obserwacjami dotyczącymi dzisiejszej polszczyzny. Refleksja nad jej przemianami będzie szła w parze z optyką autora i tłumacza. A wszystko po to, żebyśmy wspólnie odkrywali dla siebie potencjał naszego języka.

JAKUB EKIER urodził się w r. 1961 w Warszawie. Studiował germanistykę i krótko polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Mieszka w Warszawie, gdzie pracuje jako tłumacz. Wcześniej był też m.in. redaktorem w wydawnictwach.

Opublikował dwa tomy wierszy oraz tłumaczenia – m.in. eseje Friedricha Schlegla i Heinricha von Kleista, Proces Kafki, a zwłaszcza przekłady poezji, m.in. Paula Celana, Ilse Aichinger, Reinera Kunzego i Dursa Grünbeina. Zajmował się też przekładami nieliterackimi.

Jest także autorem szkiców i esejów. Współpracuje zwłaszcza z “Literaturą Na Świecie”, „Tygodnikiem Powszechnym” i od niedawna „Dwutygodnikiem”. Występuje w audycjach literackich II Programu Polskiego Radia. Prowadził warsztaty poetyckie w ramach Studium Pisania UJ i rozmaite warsztaty translatorskie.

Laureat Nagrody im. Barbary Sadowskiej (2001), Nagrody Czterech Kolumn (2002) i nagrody translatorskiej austriackiego ministerstwa edukacji (2008).

Prowadzi Anna Nasiłowska

Prawo autorskie – z perspektywy praktyka. Na co trzeba zwracać uwagę podpisując umowy autorskie? Jak wyglądać może umowa? Dlaczego to takie ważne? Pozycja prawa autorskiego w cyfrowym świecie jest słaba. Czy trzeba jej bronić? Kiedy rozmawialiśmy o tym z uczestnikami kursu, stworzyliśmy taki zestaw postulatów:

Prowadzi Krystyna Bezubik

Pisanie, to nie tylko moment przelewania myśli na papier, ale również czas poświecony na myślenie o tekście, pokonywanie obaw i odnajdywanie czasu na pracę twórczą. Równie ważne jak pisanie jest szukanie inspiracji, odnajdywanie ciekawych tematów.

Dlatego też moje zajęcia uwzględniają takie elementy jak:

- rozpoznawanie i pokonywanie blokad twórczych,

- praca z wewnętrznym krytykiem i narratorem wiary,

- szukanie inspiracji i wewnętrznej motywacji do tworzenia,

- ćwiczenie kreatywnego myślenia,

- odnajdywanie czasu na pisanie.

KRYSTYNA BEZUBIK, związana z Instytutem Badań Literackich PAN w Warszawie (studia doktoranckie), pisarka, nauczycielka z wieloletnim doświadczeniem. Autorka pracy doktorskiej „Tatry huczą gnozą! O gnozie w prozatorskiej twórczości Tadeusza Micińskiego”. Publikowała w „Pamiętniku Literackim”, „Polonistyce”, „Wieku XIX” i książkach zborowych. Jej teksty literackie można przeczytać w „Fa-arcie”, „egei”; w wydawnictwie Nowy Świat wydaje tomik opowiadań „Podróż”. Pomaga osobom piszącym w realizacji marzeń, wydobywaniu tekstów z szuflad. Wierzy, że tworzenie może być i jest ważną częścią życia. Prowadzi szkolenia dla osób zaczynających pisać. Wspiera ich w szukaniu inspiracji, pokonywaniu blokad twórczych, nauce warsztatu pisarskiego i wydawniczego.